قبلا سایت گودریدز رو معرفی کرده بودم. گودریدز در ابتدای سال میلادی، یک چالش تعریف میکنه با مشخص کردن تعداد کتابهایی که قصد داریم در طی یک سال مطالعه کنیم. سال ۲۰۲۰ هم با تعداد ۵۴ کتاب مطالعه‌شده تمام شد. اگر بخوام سه عدد از بهترین کتابهایی رو که در این سال مطالعه کردم نام ببرم، میتونم به کتابهای «اصول مدیریت علمی»، «چرا ملتها شکست می‌خورند» و «تاریخ بی‌خردی» اشاره کنم. امیدوارم در سال ۲۰۲۱ بتونم کتابهای موثرتری مطالعه کنم و از همه مهمتر بازتاب مطالعه‌ی آنها در کردار دیده بشه.
نرم‌افزار دوست‌داشتنی فیدلی، یکی دیگه از اپهایی هست که معمولا استفاده می‌کنم. چقدر براتون پیش اومده که دلتون میخواد مطالب یک سایت یا وبلاگ رو دنبال کنید و مجبورید هر روز به اون سایت سر بزنید؟ قدیم‌ها امکان خوبی رو اغلب سایتها داشتند به نام «فید»، «آر‌اس‌اس»یا «خوراک» که اونها رو به نرم‌افزار یا اپهایی که به «فیدریدر» یا «آر‌اس‌اس ریدر» معروف هستند (معروفترینشون هم گوگل ریدر بود) میدادیم و تمام مطالب سایتهای مختلف دلخواهمون رو میتونستیم یکجا در اون اپ ببینیم. بعد از غیرفعال کردن این سرویس توسط گوگل، علیرغم اینکه کاربران «گوگل‌ریدر» به دیگر نرم‌افزارها مهاجرت کردن، عملا بازار این ریدرها کساد شد و سایتها هم کم کم امکان آر‌اس‌اس رو در طراحی‌های جدیدشون حذف کردند.اما هنوز هستند بسیاری از سایتها که لینک آر‌اس‌اس بهمون میدن و میتونیم مطالب جدید همه‌ی اونها رو یکجا مثلا در «فیدلی» دنبال کنیم. (امکان دسترسی وب هم دارد)
پی‌نوشت: با وجود ساده بودن امکان ایجاد این لینک برای توسعه‌دهنده‌ها، و ازطرف دیگه کم شدن ارائه اونها، به نظرم صاحبان سایتها باید برای بیشتر دیده شدن محتواشون و هم ارائه تجربه‌ی خوشایند به مشتری، ازچنین ابزارهایی استفاده بیشتری ببرند.
بسیاری از ما، ماههای پایانی سال 1999 میلادی و مشکل معروف «سال 2000» را که به مسئله‌ی Y2K، the Millennium bug، Y2K bug یا Y2K glitch هم شناخته می‌شد، به یاد داریم. مشکلی که به دلیل استفاده از دو رقم پایانی سال در بسیاری از سیستمهای اطلاعاتی و نرم‌افزارها در انتظار رخ دادن بود. به عنوان مثال بسیاری از برنامه‌نویس‌ها در هنگام طراحی تقویم، صرفا از عدد 95 به جای 1995 استفاده کرده بودند. این موضوع باعث می‌شد بعد از گذر سال 1999 به 2000، تشخیص سال 1900 از 2000 برای کامپیوتر با مشکل مواجه شود (هر دو با 00 نمایش داده شوند) که به مشکلات و خطاهای مختلفی ازجمله تولید اشتباه اطلاعات و نمایش نادرست تاریخ منجر می‌شد. این موضوع درصورت عدم مدیریت صحیح حتی می‌توانست به فاجعه‌های انسانی در سطح بین‌الملل هم بیانجامد. در آن هنگام تمامی شرکتهای حوزه فناوری اطلاعات، شرکتهای استفاده‌کننده از محصولات نرم‌افزاری در سیستمهای مختلف و حتی کارشناسان فناوری اطلاعات و برنامه‌نویس‌ها در کشورهای مختلف (ازجمله ایران) تمامی سیستمها را بررسی کرده و درصورت لزوم اقدام به بروزرسانی سامانه نمودند.
با توجه به آن تجربه، شاید فکر نمی‌کردیم امکان بروز چنین مشکلی مجددا مطرح شود ولی حالا که در ماههای پایانی سال 1399 شمسی و ورود به سال 1400 هستیم، با توجه به افزایش اهمیت و نقش حیاتی فناوری اطلاعات در فعالیتهای شرکتهای کوچک و بزرگ، لزوم بازنگری و کسب اطمینان از عملکرد صحیح سامانه‌ها دراین‌زمینه ضروری می‌باشد؛ چرا که برخی از سیستمهای اطلاعاتی بویژه آنهایی که هنوز از فناوری‌های قدیمی نسل اول و دوم استفاده می‌کنند ممکن است از فیلدهای مرتبط با تاریخ 4 رقمی استفاده نکرده و درصورت عدم اصلاح به موقع، ضررهای جبران‌ناپذیری به کسب و کار وارد شود. نکته‌ی حائز اهمیت اینکه به دلیل تعدد و فراوانی سیستمهای مختلف در بسیاری از سازمانها، این مخاطره (هرچند احتمال آن کم باشد) می‌بایست در تمامی سازمانهای دولتی و خصوصی، کسب و کارهای کوچک و بزرگ، توسط توسعه‌دهندگان و پشتیبانی‌کنندگان سیستمها مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
memrise، بهترین اپ موبایلی که برای یادگیری لغات انگلیسی دیدم و استفاده می‌کنم. درواقع یک نوع فلش کارت هست با تعداد بسیار زیاد بانک لغات که توسط کاربران تنظیم و به اشتراک‌گذاری می‌شوند. لغات کتابهای مهم از قبیل ۵۰۴، ۶۰۱، ۱۱۰۰، لغات ضروری تافل، مهارتهای لغت آکسفورد و … هم که حتما وجود داره.
پیشنهاد: همزمان با استفاده از فلش کارت برای به خاطر سپردن لغت، کتاب مرتبط رو هم با فاصله زمانی چند ساعت مطالعه کنید تا همان واژه رو در جمله با کاربردش یاد بگیرید. موفق باشید.
چقدر حواسمان به فعالیتهای روزانه‌مان هست؟ چگونه عادات خود را تغییر می‌دهیم، کنترل و تثبیت می‌کنیم؟ آیا برای خودمان پرسشهای روزانه‌ای طراحی کرده‌ایم که روند تغییر دلخواهمان را بسنجیم؟
جدول حاضر، پرسشهایی است که «مارشال گلدسمیث» نویسنده کتاب «خلق رفتارهای ماندگار» برای خودش طراحی کرده است و هر روز از صفر تا ده به وضعیت خود نمره می‌دهد. او می‌نویسد این پرسشها با توجه به اولویت‌ها و تغییرات حاصل شده، به دفعات پس و پیش می‌شوند.
پی‌نوشت: ابتدای همه‌ی پرسشها، عبارت «آیا همه‌ی تلاشم را کردم که» وجود دارد تا آنها را به پرسشهای فعال تبدیل کند.
«کتاب [رساله اخلاق اسپینوزا] را یکباره مخوان، بلکه به تدریج و در جلسات متعدد مطالعه کن، پس از آن که تمام کردی، برای فهمِ آن، مطالعه‌ی آن را از سر بگیر. بعد برخی از شروح آن را مطالعه نما؛ مانند spinoza تالیف پولوک و «تحقیق درباره سپینوزا» اثر مارتینو و بهتر آن است که هر دو را بخوانی. پس از آن بالاخره دوباره کتاب اخلاق را بخوان که در این صورت آن را کتاب جدیدی خواهی یافت. پس از آنکه دوباره آن را به آخر رساندی تا ابد شیفته و دلباخته‌ی فلسفه خواهی بود.» (تاریخ فلسفه، ویل دورانت، ترجمه عباس زریاب خوئی، ص141)
تخصصی درباره اسپینوزا و فلسفه ندارم. روش پیشنهادی ویل دورانت برای مطالعه عالی است. چه بسیار کتابهایی وجود دارند (بویژه کلاسیک، پایه و منابع از کتابهای حوزه‌های الهیات، ادبیات و مدیریت گرفته تا فلسفه و ریاضیات) که می‌بایست مزه مزه شوند و چندین بار با تفاسیر مختلف خوانده شوند.
«به حُسن – که مطلوب همه است – دشوار می‌توان رسیدن، زیرا که وصول به حُسن ممکن نشود الّا به واسطه‌ی عشق. و عشق هرکسی را به خود راه ندهد و به همه جا مأوا نکند و به هر دیده روی ننماید. و اگر وقتی نشانِ کسی یابد که مستحقِّ آن سعادت بُوَد، حُزن را بفرستد – که وکیلِ در است – تا خانه پاک کند. … و آن‌گه، عشق باید پیرامُنِ خانه بگردد و تماشای همه بکند و در حُجره‌ی دل فرود آید: بعضی را خراب کند و بعضی را عمارت کند و کار از آن شیوه‌ی اوّل بگردانَد و روزی چند در این شغل به سر بَرَد، پس قصدِ درگاهِ حُسن کند. و چون معلوم شد که عشق است که طالب را به مطلوب می‌رسانَد، جَهد باید کردن که خود را مُستعدِّ آن گردانَد که عشق را بداند و منازل و مراتبِ عاشقان بشناسد و خود را به عشق تسلیم کند و بعد از آن، عجایب بیند.»
(فی حقیقت عشق، قصه‌های شیخ اشراق، شهاب‌الدین یحیای سهروردی، ویرایش متن: جعفر مدرس صادقی)
همیشه شنیده‌ایم که اگر می‌خواهید موفق شوید، عاشق فعالیتی باشید که انجام می‌دهید. به عنوان مثال عاشق کار باشید، عاشق مطالعه باشید، عاشق رشته تخصصی خودتان (هنر، ورزش، زبان خارجه، هر کدام از رشته‌های دانشگاهی و …) باشید. پس از آن است که سختیِ راه شروع می‌شود. نابرده رنج، گنج میسر نمی‌شود. بارها ناامیدی و خستگی سر راه انسان قرار می‌گیرد. بعضی را خراب می‌کند و بعضی را آباد. درنهایت، پیروزی خود را نشان می‌دهد. پس حالا که عشق و علاقه به امور، ما را به موفقیت می‌رساند، تلاش باید کرد که خود را مستعد آن گردانیم.
مدتی است که یکی از منابع اصلی کنکور دکتری رشته مدیریت فناوری اطلاعات کتاب «سیستمهای اطلاعاتی مدیریت» نوشته «کنت لاودن» و «جین لاودن» می‌باشد. این کتاب منبع درسی کلاس MIS در دوره کارشناسی ارشدم نیز بود.
کتابی که اخیرا مطالعه کردم ویراست یازدهم کتاب Management Information System ترجمه‌ی «سید اکبر مصطفوی» و «سید مجتبی حسینی» بود که توسط انتشارات فدک ایساتیس در سال 1392 منتشر شده است. درخصوص کتاب حاضر نکاتی به شرح ذیل قابل ذکر می‌باشد.
1- حوزه فناوری اطلاعات و سیستمهای اطلاعاتی بسیار گسترده و تخصصی می‌باشد. حالا کنار این مباحث تخصصی، سرفصلهای مدیریتی را نیز اضافه کنید. به همین دلیل است که کتاب تبدیل به ملقمه‌ای می‌شود از مباحث متنوع و گسترده با عمق بسیار کم. همین امر، دلیل سختی نگارش چنین کتابهایی است که تلاش می‌شود حوزه‌های متنوع سیستمهای اطلاعاتی مدیریت را به صورت چکیده و مختصر پوشش دهند. باز هم به ویژگی‌های فوق، سرعت رشد و تغییر در این میدان را نیز اضافه کنید. (تا زمان نگارش این متن، ویرایش شانزدهم کتاب منتشر شده و بروزرسانی‌های زیادی را در این زمینه شاهد بوده‌ایم) از این منظر نویسندگان کتاب کار بسیار بزرگی را انجام داده و خواهند داد. با اینحال کتاب علیرغم حجیم‌بودن، توضیحات کوتاه و ابتری از سرفصلهای مختلف را ارائه می‌دهد. درواقع صرفا سرنخ‌هایی را به مخاطب نشان می‌دهد تا درصورت علاقه‌مندی به مطالعات عمیق‌تری در آن حوزه بپردازد.
2- نویسندگان سعی کرده‌اند با نقل مثالها و تمرین‌های خوبی برای مخاطبان به درک مطالب کمک بیشتری کنند. این مثالها هم در ویرایش‌های مختلف تغییر کرده است. همچنین مطالب کمک‌آموزشی که اضافه بر کتاب در اینترنت وجود دارد و توسط انتشارات تولید شده است، می‌تواند در یادگیری هر چه بیشتر مفاهیم موثر باشد.
3- ترجمه روان و خوبی انجام شده است. کیفیت چاپ کتاب مناسب و دارای صفحه‌بندی حرفه‌ای می‌باشد. درخصوص واژه‌های تخصصی در مواقعی مترجم مجبور به استفاده از واژه‌های نامأنوس شده است که در ترجمه کتابهای تخصصی زیاد پیش می‌آید. در انتهای کتاب واژه‌نامه انگلیسی و مترادفهای فارسی آورده شده است ولی با توجه به اهمیت کلمات انگلیسی واژه‌های تخصصی، بسیار بهتر بود اگر مترجمین کلمات اصلی را در زیرنویس همان صفحات منتشر می‌کردند و خواننده مجبور نمی‌شد به صفحات انتهایی یا اینترنت مراجعه کند.
«مطالعات انجام شده در مورد بازسازی کسب و کار، حاکی از آن است که شرکت‌ها تمایل دارند تا زمانی که توسط عوامل خارجی در معرض تهدید قرار نگرفته‌اند، از عملکرد ضعیف چشم‌پوشی کنند و به جای سرزنش مدیریت میانی یا ارشد به دلیل هدایت ضعیف کسب و کار، به طور خودکار عملکرد ضعیف عوامل خارجی را که خارج از کنترل آنهاست، مانند شرایط اقتصادی (اقتصاد)، رقابت خارجی و افزایش قیمت‌ها، مورد سرزنش قرار دهند. John, Lang, Netter, et all., 1992» (کتاب سیستمهای اطلاعاتی مدیریت، تالیف کنت سی. لاودن و جین.پی لاودن، ترجمه مجتبی حسینی، اکبر مصطفوی، انتشارات فدک ایساتیس)
به نظر می‌رسد تمایل به فرافکنی و انداختن تقصیر به گردن عوامل خارج از کنترل، علاوه بر کسب‌وکارها به طور کلی در هر سازمانی صادق باشد. این سازمان را می‌توان حتی زندگی شخصی نیز در نظر گرفت. بسیاری از ما، عدم موفقیت در اهدافمان را به دلایل محیطی ربط می‌دهیم.
قطعا عوامل محیطی تاثیر بسزایی در پیشبرد اهداف دارند اما اینجا بحث از تمایل به فرافکنی است. فردی که به خودش باور دارد، تلاش زیادی می‌کند تا با روشهای گوناگون بر مشکلاتی که بر سر راهش قرار می‌گیرند غلبه کند اما فردی که تمایل دارد عملکرد ضعیف خود را به گردن عوامل خارجی بیندازد، قطعا سعی کمتری می‌کند. چیزی که «دنیل کانمن» در کتاب «تفکر سریع و کند» به عملکرد «سیستم یک ذهن» ربط می‌دهد که سریعا برای هر اتفاقی با صرف کمترین انرژی، ساده‌ترین داستان و توجیه را تولید می‌کند و به مغز می‌قبولاند. شاید یکی از مهمترین رازهای موفقیت یا عدم موفقیت واحدهای فردی، خانوادگی، اجتماعی، سازمانی و … همین «خطای شناختی» باشد.
«نیکوییِ وی پرده‌ی نیکویی وی است و پدید آمدنِ وی سببِ ناپدیدیِ وی است و آشکارا شدنِ وی سببِ پنهان شدنِ وی است. چنان که آفتاب اگرچند اندکی پنهان شد، بسیار آشکارا شد و چون سخت پیدا شد، اندر پرده شد. پس روشنیِ وی پرده‌ی روشنیِ وی است.» (قصه‌ی زنده‌ی بیدار، ابن سینا، کتاب قصه‌های شیخ اشراق شهاب الدین یحیای سهروردی، ویرایش جعفر مدرس صادقی، نشر مرکز)
قدر سلامتی را وقتی می‌دانیم که بیمار می‌شویم، قدر پدر و مادر را وقتی خوب می‌فهمیم که از دستشان می‌دهیم، تاثیر وجود بعضی از دوستان، همکاران و متخصصان را هنگامی متوجه می‌شویم که به هر دلیلی ما را ترک کرده‌اند … چه بسیارند افراد و چیزهایی که آنقدر بی‌منت خدمت می‌کنند که فقط وقتی پنهان می‌شوند، آشکار می‌شوند و روشنی‌شان، پرده‌ی روشنی‌شان است.
